Impressum na stronie internetowej w Niemczech – Obowiązek prawny

W erze cyfrowej, gdzie obecność online stała się normą dla firm i osób prywatnych, niemieckie prawo nakłada szczególne wymogi prawne dotyczące transparentności stron internetowych. Jednym z kluczowych elementów tej transparentności na niemieckiej stronie internetowej jest impressum – obowiązkowa informacja, którą muszą zamieszczać strony internetowe w Niemczech. Dotyczy to nie tylko stron ogólnych, ale także sklepów internetowych oraz innych form działalności online, takich jak usługi finansowe.

Czym jest impressum?

Impressum, znane również jako „Anbieterkennzeichnung” lub „Impressumspflicht”, to zestaw informacji identyfikujących właściciela lub operatora strony internetowej. Jest to swego rodzaju „stopka redakcyjna” w świecie online, która ma na celu zapewnienie użytkownikom łatwego dostępu do danych kontaktowych i informacji prawnych dotyczących podmiotu odpowiedzialnego za daną stronę internetową. Impressum musi również zawierać formę prawną podmiotu, taką jak ‚spółka z ograniczoną odpowiedzialnością’.

Podstawa prawna

Obowiązek posiadania impressum wynika z niemieckiej ustawy o mediach elektronicznych (Telemediengesetz – TMG). Kluczowe przepisy znajdują się w § 5 TMG¹, który określa, jakie informacje muszą być udostępnione przez dostawców usług internetowych, w tym właścicieli stron internetowych. Warto również wspomnieć o Interstate Treaty on Broadcasting (RStV), który reguluje niektóre aspekty dotyczące mediów i reklamy.

Kogo dotyczy obowiązek posiadania impressum na swojej stronie internetowej?

Łatwo widoczne impressum nie dotyczy wyłącznie sklepu internetowego, ale również szerokiego grona podmiotów, w tym:

• Firm komercyjnych prowadzących działalność online.
• Sklepów internetowych.
• Blogów, które nie są prowadzone wyłącznie w celach prywatnych, a zawierają treści komercyjne, takie jak reklamy.
• Stron organizacji non-profit.
• Stron instytucji publicznych.
• Freelancerów i osób samozatrudnionych oferujących usługi online.
• Zawodów regulowanych, takich jak lekarze czy adwokaci, które muszą zawierać informacje o podstawach prawnych do wykonywania danego zawodu.

Na każdej stronie internetowej, w tym na stronach sklepów internetowych, musi być umieszczony wyraźny link odsyłający do impressum. Link ten powinien być łatwo widoczny i dostępny z każdej podstrony, zwykle umieszczony w stopce strony internetowej.

Należy pamiętać, że obowiązek ten dotyczy nie tylko stron internetowych hostowanych w Niemczech, ale także wszystkich stron skierowanych do niemieckich odbiorców. Zwolnione z tego obowiązku są jedynie strony prywatne, które prowadzą strony na rynku niemieckim wyłącznie dla rodziny i przyjaciół, pod warunkiem że nie zawierają treści komercyjnych ani reklam. Strony prywatne, które zawierają jakiekolwiek elementy komercyjne, muszą spełniać wymogi dotyczące impressum. Powyższe regulacje jasno pokazują, że pozycjonowanie zagraniczne wymaga uwzględnienia lokalnych wymogów prawnych, a przestrzeganie regulacji prawnych może przełożyć się nie tylko na uniknięcie potencjalnych kar, ale także na zwiększenie wiarygodności strony w oczach lokalnych użytkowników i wyszukiwarek.

Wymagane informacje w impressum

Przepisy wymagają zamieszczenia Impressum², które powinno zawierać następujące informacje:

• Pełna nazwa firmy lub osoby odpowiedzialnej za stronę
• Adres pocztowy (nie wystarczy skrytka pocztowa, najczęściej stosuje się adres siedziby)
• Dane kontaktowe (numer telefonu, adres e-mail)
• Jeśli dotyczy: numer wpisu w rejestrze handlowym, sądzie rejestrowym
• Jeśli dotyczy: numer identyfikacji podatkowej VAT
• Dla spółek: imiona i nazwiska osób uprawnionych do reprezentacji
• Jeśli dotyczy: dane dotyczące organu nadzoru (dla zawodów regulowanych)
• Informacje o odpowiedzialności za treść (Verantwortlicher im Sinne des Presserechts – V.i.S.d.P.)
• Informacje dotyczące praw autorskich

Wymogi dotyczące danych kontaktowych i elektronicznego formularza kontaktowego

Zgodnie z przepisami § 5 ust. 1 pkt. 2 Telemediengesetz (TMG), strony internetowe muszą udostępniać dane umożliwiające szybki kontakt drogą elektroniczną, w tym obowiązkowo adres e-mail. Choć numer telefonu lub faksu również może być podany, nie jest to obowiązkowe.

Orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości³ wprowadziło możliwość zastąpienia numeru telefonu innym sposobem szybkiego kontaktu, takim jak elektroniczny formularz kontaktowy. Formularz ten musi umożliwiać odpowiedź w ciągu 60 minut. Jeśli użytkownik straci dostęp do internetu i potrzebuje innej metody komunikacji, operator witryny powinien zapewnić numer telefonu jako alternatywę.

Dla zapewnienia pełnej zgodności z przepisami oraz wzmocnienia wizerunku firmy zaleca się jednak podanie numeru telefonu w impressum. Dzięki temu użytkownicy będą mieli pewność, że mogą skontaktować się w sposób bezpośredni, co może zwiększyć zaufanie i poprawić obsługę klienta.

Impressum na stronie internetowej w Niemczech – to musisz wiedzieć

➢ Zamieszczenie Impressum – obowiązkowo, jako informacja prawna na stronie internetowej (dotyczy każdej strony skierowanej do niemieckich odbiorców, z wyjątkiem prywatnych, niekomercyjnych stron, które nie zawierają treści komercyjnych ani reklam). ➢ Dane w impressum muszą zawierać – Pełną nazwę firmy/osoby odpowiedzialnej, adres pocztowy (nie skrytka), dane kontaktowe (e-mail, numer telefonu), numer VAT (jeśli dotyczy), wpis do rejestru handlowego, organy nadzoru (dla zawodów regulowanych), informacje o odpowiedzialności za treści i prawa autorskie. ➢ Link do impressum – łatwo dostępny na każdej podstronie (zwykle w stopce). ➢ Brak impressum – może skutkować grzywnami i problemami prawnymi. ➢ Unikanie błędów – takich jak brak aktualizacji czy mieszanie impressum z polityką prywatności (RODO).

Umiejscowienie impressum w stopce strony internetowej

Impressum powinno być łatwo dostępne dla użytkowników. Wybór odpowiedniego miejsca dla impressum na stronie internetowej jest kluczowy nie tylko ze względów prawnych, ale także z perspektywy user experience. Najczęściej stosowane metody umieszczania impressum to:

• Umieszczenie linku „Impressum” w stopce strony internetowej
• Dodanie linku „Impressum” w głównym menu nawigacyjnym
• Zapewnienie, że impressum jest dostępne z każdej podstrony, nie tylko ze strony głównej

Zgodnie z prawem niemieckim, na każdej stronie sklepu internetowego musi być umieszczony wyraźny link prowadzący do impressum, co jest kluczowe dla przestrzegania regulacji prawnych.

Konsekwencje braku impressum

Nieprzestrzeganie tych wymogów prawnych może prowadzić do naruszenia prawa, w tym potencjalnych kar finansowych i odstąpienia od umowy. Z kolei, zapewniając prawidłowe impressum, przedsiębiorca w niemieckim rynku internetowym może uniknąć problemów związanych z niemieckim prawem ochrony konkurencji oraz ewentualnych roszczeń dotyczących praw autorskich. Warto, aby polscy przedsiębiorcy prowadzący działalność na niemieckim rynku byli świadomi podstaw prawnych i odpowiednio dostosowali swoje strony internetowe do wymogów niemieckiego prawa, w tym prawa prasowego.

Warto podkreślić, że ostrzeżenia prawne mogą wiązać się z dodatkowymi kosztami, takimi jak opłaty prawnicze czy inne grzywny.

Impressum a RODO

Choć impressum i polityka prywatności wymagana przez RODO (GDPR) to dwa oddzielne elementy, często są ze sobą powiązane. Warto pamiętać, że:

• Impressum skupia się na identyfikacji właściciela strony
• Polityka prywatności dotyczy przetwarzania danych osobowych

Obie informacje powinny być łatwo dostępne dla użytkowników, a polityka prywatności powinna spełniać wymogi RODO, w tym informować o zbieranych danych, celu ich przetwarzania oraz o podmiotach, którym te dane są udostępniane.

Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć

Mimo że wymogi dotyczące impressum są jasno określone w prawie niemieckim, wiele firm i osób prowadzących strony internetowe popełnia błędy z nim związane. Poniżej znajduje się lista najczęstszych błędów ku przestrodze:

1. Brak aktualizacji danych w impressum
2. Niepełne informacje
3. Trudno dostępne impressum
4. Mieszanie impressum z polityką prywatności
5. Ignorowanie obowiązku dla stron „niekomercyjnych”
6. Brak informacji o prawie odstąpienia od umowy zawartej przez internet

Aby uniknąć tych błędów, należy regularnie przeglądać i aktualizować impressum, konsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie internetowym oraz śledzić zmiany w przepisach.

*Oprócz federalnej ustawy o mediach elektronicznych (Telemediengesetz – TMG), obowiązują także przepisy dotyczące prawa prasowego, które są szczegółowo określone w tzw. Landespressegesetz – ustawach prasowych poszczególnych krajów związkowych (landów). Każdy land ma własne regulacje, które mogą nieznacznie różnić się w szczegółach, jednak ich głównym celem jest uregulowanie odpowiedzialności za treści publikowane w prasie oraz innych mediach, w tym na stronach internetowych.

Źródła:

¹ https://www.buzer.de/5_TMG.htm

² https://www.bmuv.de/themen/verbraucherschutz/digitaler-verbraucherschutz/impressumspflicht

³ https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A62007CJ0298